Phonology (2)

• आता स्पेलिंगवरून त्या शब्दाचा उच्चार लिहून कसा दाखवायचा (यालाच Transcription असे म्हणतात) ते पाहू.

१.      Pot: या शब्दामध्ये एकूण तीन ध्वनी आहेत – प्+ऑ+ट्. यासाठी आपण पुढील IPA symbols वापरतो : /p/+/ɔ/+/t/. त्यामुळे दिलेल्या शब्दाचे Transcription खालीलप्रमाणे होईल :

/pɔt/

२.      Catch: ध्वनी : क्+अॅ+च् ; IPA symbols: /k/+/æ/+/tʃ/

Transcription: /kætʃ/

३.      Tough: ध्वनी : ट+अ+फ ; IPA symbols: /t/+/ʌ/+/f/ (स्पेलिंगमध्ये o चा उच्चार अ असा होत असल्याने /ʌ/ हे phoneme वापरलेले आहे.)

Transcription: /tʌf/

४.      Curve: ध्वनी : क्+अ (दीर्घ)+व्ह् ; IPA symbols: /k/+/ə:/+/v/ (‘अ’ नंतर स्पेलिंगमध्ये r येत असल्याने दीर्घ अ हे vowel वापरले आहे.)

Transcription: /kə:v/

५.      Thank:  ध्वनी : थ्+अॅ+ङ्+क् ; IPA symbols: /θ/+/æ/+/ŋ/+/k/ (अनुस्वारासाठी /ŋ/ हे व्यंजन वापरले आहे.)

Transcription: /θæŋk/

६.      They: ध्वनी : द्+एइ ; IPA symbols: /ð/+/eI/ (स्पेलिंगमध्ये e आहे आणि त्यानंतर y असल्याने dipthong वापरला आहे.)

Transcription: /ðeI/

७.      Zero: ध्वनी : झ्+इ+र्+अऊ ; IPA symbols: /z/+/I/+/r/+/əU/ (मराठीतील ओ आल्यामुळे अउ हा स्वर वापरला आहे.)

Transcription: /zɪərəʊ/

८.      Shop: ध्वनी : श्+ऑ+प् ; IPA symbols: /ʃ /+/ɒ/+/p/

Transcription: /ʃɒp/

९.      Pleasure: ध्वनी : प्+ल्+ए+झ्य्+अ ; IPA symbols: /p/+/l/+/e/+/ʒ/+/ə/ (शब्दाच्या शेवटी र आल्याने उच्चार नाही.)

Transcription: /pleʒə/

१०. Wait: ध्वनी : व्+एइ+ट् ; IPA symbols: /w/+/eɪ/+/t/ (स्पेलिंगमध्ये a आहे आणि उच्चार ए असा होत असल्याने diphthong वापरला आहे.)

Transcription : /weɪt/

११. Yellow: ध्वनी : य्+ए+ल्+अउ ; IPA symbols: /j/+/e/+/l/+/əʊ/ (मराठीतील ओ उच्चारासाठी diphthong वापरला आहे.)

Transcription:  /jeləʊ/

१२. Feet: ध्वनी : फ्+ई+ट् ; IPA symbols: /f/+/iː/+/t/

Transcription:  /fiːt/

१३. Tall: ध्वनी : ट्+ऑ (दीर्घ)+ल् ; IPA symbols: /t/+/ɔː/+/l/

Transcription: /tɔːl/

१४. Sky: ध्वनी : स्+क्+आई ; IPA symbols: /s/+/k/+/aɪ/

Transcription:  /skaɪ/

१५.  High:  ध्वनी : ह्+आई ; IPA symbols: /h/+/aɪ/ (मराठीमध्ये या शब्दाचा उच्चार आपण हाय असा करतो. शेवटी य येत असल्याने आई हा diphthong वापरला आहे.)

Transcription:  /haɪ/

१६.  Boy:  ध्वनी : ब्+ऑई ; IPA symbols: /b/+/ɔɪ/

Transcription: /bɔɪ/

१७.  Slow: ध्वनी : स्+ल्+अऊ ; IPA symbols: /s/+/l/+/əʊ/ (मराठीमध्ये ओ हा स्वर येत असल्याने अऊ हा diphthong वापरला आहे.)

Transcription: /sləʊ/

१८.  Tear: ध्वनी : ट्+इअ ; IPA symbols: /t/+/ɪə:/

Transcription: /tɪə:/

१९.  doer: ध्वनी : ड्+उअ ;   IPA symbols: /d/+/uə/

Transcription: /duə/

२०.  hair: ध्वनी : ह+एअ ; IPA symbols: /h/+/eə/

Transcription: /heə/

Exercise: Transcribe the following words:

1.  college; 2. Knowledge; 3. Village;

4. nation; 5. Election; 6. Pension;

7. development; 8. Compartment; 9. Entertainment;

10. pillow; 11. Glow; 12. Throw;

13. tight; 14. Flight; 15. Slight 

(e-content developed by Prof. (Dr) N A Jarandikar)